تعریف عسل در اتحادیه اروپا، مصنوعی و طبیعی.
در کشورهای اروپایی، قوانین سخت‌گیرانه‌ای در مورد تولید، برچسب‌گذاری و فروش عسل وجود دارد که عمدتاً تحت مقررات اتحادیه اروپا (EU) تنظیم می‌شود. بیایید این موضوع را مرحله به مرحله بررسی کنیم:
تعریف عسل در اتحادیه اروپا
طبق “دستورالعمل عسل اتحادیه اروپا (Council Directive 2001/110/EC)”، عسل به عنوان یک محصول طبیعی تعریف می‌شود که توسط زنبورهای عسل (Apis mellifera) از شهد گل‌ها یا ترشحات گیاهان زنده تولید شده و سپس توسط زنبورها فرآوری، ذخیره و در کندوها به بلوغ می‌رسد. این تعریف به وضوح مشخص می‌کند که عسل باید منشأ طبیعی داشته باشد و زنبورها در تولید آن نقش داشته باشند.
عسل مصنوعی یا تقلبی در اروپا
– عسل مصنوعی (Artificial Honey):
محصولی که کاملاً در کارخانه‌ها از شکر، گلوکز، فروکتوز یا سایر شیرین‌کننده‌ها (بدون دخالت زنبور) تولید شود، در اتحادیه اروپا به عنوان “عسل” پذیرفته نمی‌شود و اجازه ندارد تحت این نام فروخته شود. چنین محصولی به عنوان یک شیرین‌کننده مصنوعی یا “شبه‌عسل” (honey substitute) طبقه‌بندی می‌شود و باید با نامی متفاوت (مثل “شربت قندی” یا “شیرین‌کننده مصنوعی”) عرضه شود.
– استانداردهای برچسب‌گذاری:
قوانین برچسب‌گذاری در اروپا (مانند مقررات EU 1169/2011) بسیار سخت‌گیرانه هستند. اگر محصولی به عنوان “عسل” برچسب‌گذاری شود، باید مطابق تعریف قانونی عسل باشد. فروش محصولی که زنبور در تولید آن نقشی نداشته باشد تحت نام “عسل” یا حتی “عسل مصنوعی” به عنوان یک محصول بهداشتی، غیرقانونی تلقی می‌شود و می‌تواند منجر به جریمه یا جمع‌آوری محصول از بازار شود.
آیا عسل مصنوعی در بازار اروپا وجود دارد؟
– در عمل، محصولاتی که کاملاً مصنوعی باشند (بدون دخالت زنبور) به ندرت به عنوان “عسل” فروخته می‌شوند، زیرا تولیدکنندگان از عواقب قانونی آن آگاهند. با این حال، ممکن است به صورت غیرقانونی یا در بازارهای غیررسمی وارد شوند، به‌ویژه از کشورهایی که نظارت کمتری دارند. نهادهایی مثل **سازمان ایمنی غذایی اروپا (EFSA)** و مقامات ملی (مثل FSA در بریتانیا یا ANSES در فرانسه) مسئول نظارت بر این موضوع هستند و در صورت کشف تقلب، اقدامات جدی انجام می‌دهند.
– برخی محصولات مشابه عسل (مثل شربت گلوکز یا شربت ذرت) به عنوان جایگزین عسل در صنایع غذایی استفاده می‌شوند، اما این‌ها به وضوح با نام‌های دیگر (مثل “glucose syrup”) عرضه می‌شوند و نه به عنوان عسل.
عسل صنعتی (تغذیه زنبور با شکر) در اروپا
– در اروپا، عسلی که زنبورها با تغذیه مصنوعی (مثل شربت شکر) تولید کرده‌اند، همچنان به عنوان “عسل” قانونی تلقی می‌شود، اما کیفیت پایین‌تری دارد و معمولاً تحت عنوان “عسل مخلوط” (blended honey) یا بدون ادعای منشأ خاص فروخته می‌شود. این نوع عسل باید استانداردهای حداقلی (مثل سطح HMF و ساکارز) را رعایت کند تا مجوز فروش بگیرد.
با این حال، اگر عسل طبیعی با شکر یا گلوکز مخلوط شود و این موضوع روی برچسب ذکر نشود، به عنوان تقلب شناخته شده و غیرقانونی است.
تفاوت با عسل تقلبی
هر محصولی که زنبور در تولید آن نقشی نداشته باشد، در اروپا به عنوان عسل پذیرفته نمی‌شود و فروش آن تحت این نام ممنوع است. این قانون برای محافظت از مصرف‌کنندگان و زنبورداران وضع شده است. بنابراین:
– ممنوعیت: عسل مصنوعیِ کاملاً کارخانه‌ای (بدون دخالت زنبور) نمی‌تواند مجوز بهداشتی بگیرد و به عنوان عسل در بازار قانونی فروخته شود.
– جریمه‌ها: در صورت کشف چنین محصولی، تولیدکننده با جریمه‌های سنگین، توقیف محصول و حتی اتهامات کلاهبرداری مواجه می‌شود.
نتیجه‌گیری
در کشورهای اروپایی، فروش محصولی که کاملاً در کارخانه از شکر یا گلوکز تولید شده و زنبور در آن نقشی نداشته باشد، به عنوان “عسل مصنوعی” در بازار قانونی امکان‌پذیر نیست و غیرقانونی است. چنین محصولاتی باید با نام‌های دیگر و به عنوان شیرین‌کننده عرضه شوند. این در حالی است که عسل صنعتی (تولید شده توسط زنبور با تغذیه مصنوعی) مجاز است، اما تحت نظارت و با رعایت استانداردهای خاص. این قوانین تضمین می‌کنند که مصرف‌کننده فریب نخورد و کیفیت بازار حفظ شود.
